Ọdịda mmụọ nke mmezi egwuregwu na ntorobịa

Ndinaya

• Eziokwu nke egwuregwu vidiyo ọgbara ọhụrụ
• Foto ahụike
• Ịtụle oge ihuenyo n'oge ntorobịa nwere ike ime mgbanwe niile
• Mkparị mmerụ ahụ

"Ị maara maka nsogbu ihi ụra nwata?" jụrụ enyi m.

"Dị ka ehighị ụra nke ọma, ịrahụ ụra nke ukwuu, ụjọ abalị? Kedu ihe ị pụtara?" Azara m ya.

"Nwa nwa m, ọ naghị arahụ ụra. Ọ na -anọ na egwuregwu vidiyo oge niile. Nwa m nwanyị ga -ewepụ ha n'oge na -adịbeghị anya."

Enyi m na -eche ma nwa nwa ya ọ nọ na -egwu egwuregwu vidiyo n'ihi na nke ehighị ụra nke ọma. Ebe mụ na ọtụtụ ụmụaka anaghị ebili ụlọ akwụkwọ maka na ha na -egwu egwuregwu abalị niile, amaara m na enwere ike karịa ịhụ anya. O doro anya, ka mgbochi Covid gbochiri nwa nwa ya n'afọ gara aga, ọ na -aga n'ihu na -egwu egwuregwu ruo mgbe o riri ndụ ya. Ọ nyere ọrụ ka ndụ na -adịwanye otu ebe ma na -ekwe ka ụfọdụ mmekọrịta.

Eziokwu nke egwuregwu vidiyo ọgbara ọhụrụ

Ọ bụrụ na gị na ndị ntorobịa na -arụkọ ọrụ, ikekwe ị maara na inyere ndị nne na nna aka ịkpa oke gbasara oge egwuregwu vidiyo na nleba anya nke ọdịnaya. Ikekwe egwuregwu na -egbochi ihe omume ụlọ, enwere nchegbu maka ọdịnaya, ma ọ bụ nwata ahụ na -ezute ndị nwere ihe egwu site na egwuregwu. Ka anyị chee ya ihu, ọ bụghịzi afọ 80 na mgbede Fraịdee Super Mario Brothers marathon. N'oge a, ụmụaka na ndị okenye nwere ike itinye oge buru ibu nke edoziri na egwuregwu mgbagwoju anya na/ma ọ bụ imebiga ihe ókè, jikọtara ya na ndị ọzọ na -eme otu ihe ahụ.

Ileba anya nyocha na egwuregwu eji eme ihe n'oge na -egosi ọtụtụ na -etinye ya opekata mpe awa abụọ kwa ụbọchị. Ọ bụ ezie na ụmụ nwoke nwere ike bata n'uche dị ka ndị na -egwu egwuregwu na -enweghị isi, egwuregwu anaghị akpa oke maka okike, n'agbanyeghị na ụmụ nwanyị yiri ka ọ bụ ọkara nke ihe juru ebe niile.

Mgbe anaghị egwu egwuregwu, ọtụtụ na -ekiri vidiyo nke ndị ọzọ na -egwu. Agaghị m echezọ nkuzi nke David Greenfield, Ph.D. (2014), ọkachamara ama ama n'ụwa niile gbasara ihe riri ahụ. Ọ kọwara na, na China, ndị mmadụ na -anwụ n'ihi erighị nri na -edozi ahụ n'ime ụlọ egwuregwu. Ọzọkwa, ọ bụghị ihe ọhụrụ ka ndị na-eme egwuregwu gbadoro ụkwụ na-eyi akwa iji gbochie ọgba aghara. O gosipụtara vidiyo ndị nne na nna 'na -atọrọ' ụmụ ha ma kpọbata ha n'ogige ịta ahụhụ dị ka nke a iji wepụ ihe egwuregwu.

Foto ahụike

Agatụbeghị m enyocha onye ọ bụla nke na -eme egwuregwu. Agbanyeghị, ọ bụghị ihe ọhụrụ ka egwuregwu vidiyo bụrụ akụkụ nke nchegbu ntụgharị maka nyocha ụlọ ikpe m. Nke a bụ n'ihi na ejikọtara ya na nnukwu ịkwụ ụgwọ yana ọbụlagodi mpụ dịka mbibi ihe onwunwe. Ndị nne na nna, ndị ọrụ nwa oge na/ma ọ bụ ndị ọka iwu na -ekerịta nchegbu dịka:

• Nwa ahụ enweghị ike ibili ụlọ akwụkwọ n'ihi na ha na -egwu egwuregwu abalị niile.
• Nwa ahụ nwere ike ịbanye na ịntanetị njikwa nne na nna na egwuregwu abalị niile.
• Ha na -ada ụlọ akwụkwọ n'ihi na ha agaghị eme ihe omume ụlọ akwụkwọ ha, na -aga egwuregwu ozugbo ụlọ akwụkwọ gachara.
• Iwepụ usoro egwuregwu ma ọ bụ ịtọ oke nwere ihe iyi egwu ma ọ bụ imebi ihe onwunwe ha.
• A na -eleghara oge ezinụlọ na ahụike ọha anya maka egwuregwu.
• Nwatakịrị ahụ na -egosipụta mgbanwe ọnọdụ uche, na -egosi na ọ dara mbà n'obi ma ọ bụ na -echegbu onwe ya, ma ọ bụ ha atọ, ọ bụrụ na edobere oke gbasara oge enyo.

Mkpesa ndị a na -ada ụda dị egwu dị ka ihe riri ahụ. Matthews et al. (2019) rịba ama na ihe dịka 23% nke ndị egwuregwu na -akọpụta mgbaàmà riri ahụ. Healthtù Ahụ Ike (wa (WHO) na -amata “Nsogbu Egwuregwu,” etinyere ya na mbipụta nke iri na otu Nhazi nke Ọrịa Mba Nile (ICD 11 [Griffiths & Pontes, 2020]).

Ọ bụ ezie na ndị juri American Association of Psychiatric Association (APA) ka na -enyocha izi ezi nke nyocha riri ahụ egwuregwu, ọ nwere ike bụrụ na ha ga -agbaso. Achọpụtara nyocha ha, "Nsogbu Ịntanetị Ịntanetị," n'ime Nchọpụta nchọpụta na ndekọ ọnụ ọgụgụ nke nsogbu uche, mbipụta nke ise (DSM 5) dị ka ntụle maka mbipụta n'ọdịnihu. N'ime njirisi a na -enyocha iji bụrụ nchoputa bụ:

• Itinye uche na egwuregwu ịntanetị/egwuregwu na -aghọ ọrụ ndụ kacha.
• Mfu ma ọ bụ itinye mmekọrịta dị mkpa, agụmakwụkwọ ma ọ bụ ọrụ n'ihi oge eji egwu egwu.
• Ọ dị mkpa imefu oge ịgba egwu na -abawanye.
• Na -agha ụgha banyere oge ole eji eme egwuregwu.
• Mgbakwụnye mwepụ dị ka mgbakasị, nchekasị na mwute mgbe ewepụrụ egwuregwu ma ọ bụ adịghị.

Ịtụle oge ihuenyo n'oge ntorobịa nwere ike ime mgbanwe niile

N'iburu ụdị egwuregwu dị ebe niile na nke siri ike na omenala ndị ntorobịa nke oge a, ụmụaka na -ekwu maka nkụda mmụọ, nchekasị, omume mmegide na nke enweghị isi, ehighị ụra nke ọma, na ọbụna omume ịgba ọsọ nwere ike imeghachi oke egwuregwu. Inyocha ihe ga -ekwe omume anaghị ewe oge buru ibu ma nwee ike ịme mgbanwe niile na ọgwụgwọ. Ọ na -amalite site n'ịjụ ndị ntorobịa na ndị nlekọta gbasara oge ihuenyo/omume egwuregwu. Ọ bụrụ na enwere nchegbu gbasara oge ịgba egwu gabigara ókè, nsogbu a na -enye nsogbu ọ dị gburugburu gburugburu ịkpa oke?

Ọ ga -ekwe omume nwata ahụ abụghị onye mmegide/onye na -enupụ isi kwa otu, dịka ọmụmaatụ, mana ọ bụ omume ha ka a ga -esi kọwaa nke ọma site na enweghị ohere "ọgwụ" ha. Buru n'uche na anyị ga -atụlerịrị ma nwata ahụ adịla otu a ma ọ bụ na omume ya na -akawanye njọ karịa ka ha nwere mmasị na egwuregwu. Na agbanyeghị, a ga -amata ọgwụgwọ karịa site na ịrụ ọrụ n'egwuregwu ahụ, ebe ị na -enye mmemme maka ọgba aghara nke uche/akparamagwa, yana atụmatụ ịzụ nwa.

N'ezie, ọ ga -ekwe omume nwa ahụ weere egwuregwu n'ihi nkụda mmụọ ma ọ bụ nchekasị, yabụ iwere akụkọ gbasara ọnọdụ uche zuru oke dị oke mkpa. Ọ bụrụ na egwuregwu bụ atụmatụ ịnagide, n'ihi na, kwuo nchekasị mmekọrịta mmadụ na ibe ya, nke a ga -adị mkpa ịkọwa okwu ka ọgwụgwọ na -aga n'ihu. Ndị mmadụ n'otu n'otu nwere nsogbu nkwarụ mpe mpe mpe mpe mpe mpe mpe mpe akwa (ADHD) na -adịkarị mfe karịa ndị ọzọ ịzụlite nrụzi ịntanetị na -adịghị mma n'ihi na enwere mkpali na -adịghị ala ala iji mee ka ha nọrọ (Kietglaiwansiri & Chonchaiya, 2018; Mathews et al. 2019). Ikekwe nwatakịrị ahụ achọpụtaghị ADHD, yana ha "na-agwọ onwe ha." Ntụle nke mmụọ nke ọma nwere ike inyere anụ ahụ aka ka ọ ga -ekwe omume, ma ọ bụ ọ bụrụ na achọpụtala nke ọma, inyocha ọgwụgwọ/nrube isi na ọgwụgwọ nwere ike ibute nkwalite n'ọchịchọ mkpali ha na -adịghị ala ala, na -emecha mee ka ha pụọ ​​na ndozi egwuregwu.

Mkparị mmerụ ahụ

N'ikpeazụ, ndị ọrụ nyocha egosila na ọkụ na -acha anụnụ anụnụ site na enyo na -eme ka ìhè anyanwụ dị n'ụbụrụ anyị (Harvard, 2020). N'aka nke ya, ụbụrụ agaghị ezobe homonụ ihi ụra melatonin, na -eduga ụra nke ọma. Ọ bụrụ na onye ahụ enweghị ike ihi ụra, ha nwekwara ike nọrọ na ya, yabụ laghachi na enyo, na -agbakọta mmetụta mbụ. N'ikpeazụ "na -akụda" na 4 AM, ha enweghị ike ịkpọte maka ụlọ akwụkwọ, ma ọ bụ ọ bụrụ na ọ na -aga, na -arụ ọrụ nke ọma. Ndị na -eme nchọpụta na -atụ aro na oge ihuenyo na -ebelata opekata mpe awa abụọ tupu ị lakpuo ụra. Iko na -egbochi acha anụnụ anụnụ na ngwa ijikwa ụcha ihuenyo na -adịwanye mkpa iji nyere aka. Ụfọdụ ndị na -eme nchọpụta na -amalitekwa nyochaa egwuregwu dị oke egwu dị ka ihe na -egosi nsogbu ahụike anụ ahụ n'ọdịnihu (dịka, Puolitaival et al., 2020).

Ịjụ maka agwa egwuregwu ụmụaka bụ isi mmalite ozi a na-amatabeghị iji nyere aka ghọta akparamagwa/mmetụta. Ọ bụrụ na ozi dị n'ime nke a bụ eziokwu gbasara onye gị na ya na -arụkọ ọrụ, ọ nwere ike ịba uru inyocha egwuregwu ha, wee hụ na ị jụrụ maka egwuregwu na nyocha niile.

Ìhè na -acha anụnụ anụnụ nwere akụkụ gbara ọchịchịrị. (2020, Julaị 7). Akwụkwọ Ozi Ahụike Harvard. https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/blue-light-has-a-dark-side

Christine L. Mathews, Holly E.R Morrell & Jon E. Molle, (2019). Egwuregwu egwuregwu vidiyo, akara ngosi ADHD, na nkwado egwuregwu vidiyo. Akwụkwọ akụkọ American Journal of Drug and Alcohol Abuse, 45: 1, 67-76, DOI: 10.1080/00952990.2018.1472269

Greenfield, D. (2014, Nọvemba 7). Virtual riri ahụ: mgbasa ozi dijitalụ, ịntanetị, na teknụzụ. Ebe mgbaba Brattleboro, Holyoke, MA.

Griffiths, MD, & Pontes, H.M. (2020). Ọdịnihu nke nchọpụta nsogbu egwuregwu na nchedo ọkpụkpọ: Ọrụ dị a industryaa ka ụlọ ọrụ egwuregwu vidiyo na ndị nyocha ga -arụ?. Akwụkwọ bụ International Journal of Health Mental and Addiction,18, 784–790. https://doi.org/10.1007/s11469-019-00110-4

Kietglaiwansiri, T. na Chonchaiya, W. (2018), Ụkpụrụ eji egwuregwu vidiyo eme ihe na ụmụaka nwere nlebara anya fic deficit -hyperactivity disorder na ụdị mmepe. Pediatrics International, 60: 523-528. https://doi.org/10.1111/ped.13564

Puolitaival, T., Sieppi, M., Pyky, R. et al. (2020). Omume ahụike metụtara egwuregwu vidiyo na ụmụ nwoke nọ n'afọ iri na ụma: ọmụmụ MOPO dabere na akụkụ ndị mmadụ. Ahụike Ọha nke BMC,20(edemede 415). https://doi.org/10.1186/s12889-020-08522-x