Ọgba aghara na nsogbu iri nri: ọ dị adị ma ọ bụ nke na -efe efe?

Ndinaya

• Nsogbu iri nri dị mkpa na -agụ
• Kedu ihe kpatara nsogbu iri nri ji jupụta na COVID-19

Comorbidity bụ isiokwu dị mgbagwoju anya, n'echiche na ụlọ ọgwụ. Nkọwa nke ịkpa oke site n'echiche echiche na -ezo aka na ọnọdụ '' ụlọ ọgwụ dị iche na -apụta n'oge ọrịa '' - dịka ọmụmaatụ mgbe onye ọrịa na -arịa ọrịa shuga na -ebute ọrịa Parkinson. N'okwu a, enwere ụlọ ọgwụ abụọ dị iche iche yana etinyere echiche ndụ niile.

Nkowa nke comorbidity site na nlele ahụike na -ezo aka, kama, na ọnọdụ nke "ụlọ ọgwụ abụọ ma ọ bụ karịa dị n'otu." N'okwu a, njupụta nke ọrịa na -adabere na nkọwa nke nsogbu (ya bụ, usoro nhazi na iwu nchọpụta ya).

N'ihe gbasara ahụike uche, ebe achọpụtabeghị ndị na -ahụ maka ihe ndị na -ahụ maka ndụ, ọ na -enyo enyo ma nsogbu uche abụọ bụ ụlọ ọgwụ '' dị iche '', ma ọ bụ na -esite na nhazi ọkwa nke ọrịa uche ugbu a nke, dabere na akara ngosi gosipụtara, na -agba ume itinye ọtụtụ nchọpụta ọrịa uche n'otu onye ọrịa.

Nsogbu ndị metụtara nkọwa nke njikota nwere ike inwe nnukwu nsonaazụ ụlọ ọgwụ na -emetụta ọgwụgwọ ahụ. Dịka ọmụmaatụ, njirimara nke ịda mba bụ ihe a na-ahụkarị na ndị ọrịa nwere nsogbu iri nri mana ọ nwere ike bụrụ ihe akaebe ma ọ bụ ịda mbà n'obi ụlọ ọgwụ ('ezigbo comorbidity') ma ọ bụ nsonaazụ nke oke ibu na anorexia nervosa ma ọ bụ iri nri na bulimia nervosa ('spurious). comorbidity ') (lee eserese 1). N'okwu nke mbụ, a ga -agwọrịrị nkụda mmụọ nke ụlọ ọgwụ ozugbo, ebe nke abụọ ọgwụgwọ nke nsogbu iri nri kwesịrị iduga mgbaghara na njirimara ịda mba.

Ọgba aghara na nsogbu iri nri

Nyocha akụkọ banyere ọmụmụ ihe ndị Europe kwubiri na ihe karịrị 70% nke ndị nwere nsogbu iri nri na -enweta nchoputa nke ọrịa oria mgbakasị ahụ. Nsogbu uche nke na-anọkarị bụ nsogbu nchekasị (> 50%), nsogbu ọnọdụ mmụọ (> 40%), mmerụ onwe (> 20%), na nsogbu iji ihe eme ihe (> 10%).

Ekwesịrị imesi ya ike na data sitere n'ọmụmụ ihe emere na -egosi mgbanwe dị iche iche na ọnụego ọrịa mgbaka na nsogbu iri nri; dịka ọmụmaatụ, a kọwapụtala akụkọ ihe mere eme nke ndụ ogologo oge nke nsogbu nchekasị n'ihe dịka 25% ruo ihe ruru 75% nke ikpe. Mpaghara a na -etinye nnukwu obi abụọ na ntụkwasị obi nke ihe ndị a. N'otu aka ahụ, ọmụmụ nke nyochachara njupụta nke ụdị mmadụ na-enwe na nsogbu iri nri kọrọ nnukwu mgbanwe, sitere na 27% ruo 93%!

Nsogbu usoro

Nnyocha ndị tụlere nrịanrịa na nsogbu iri nri na -enwe nnukwu nsogbu usoro. Dịka ọmụmaatụ, ọ bụghị mgbe niile ka a na -amata ma ọrịa "comorbid" mere tupu ma ọ bụ mgbe nsogbu iri nri gasịrị; nlele ndị a tụlere na -adịkarị obere na/ma ọ bụ gụnye usoro nchọpụta nke nsogbu iri nri n'ụdị dị iche iche; a na-eji ọnụ ọgụgụ buru ibu na nke dị iche iche nke ajụjụ ọnụ nyocha na nnwale nke onwe iji chọpụta nsogbu. Agbanyeghị, nsogbu bụ isi bụ na ọtụtụ ọmụmụ amụtabeghị ma njirimara njiri mara bụ nke dị obere ma ọ bụ ọgba aghara na nri.

Comorbidity ma ọ bụ ikpe dị mgbagwoju anya?

Echiche ahụ na enwere naanị mpaghara nke “okwu dị mgbagwoju anya” enweghị ike itinye ya n'ọrụ nsogbu nri N'ezie, ọ fọrọ nke nta ka ndị ọrịa niile na -arịa nsogbu iri nri nwere ike weere dị ka ikpe dị mgbagwoju anya. Ọtụtụ, dị ka akọwara n'elu, na -ezute usoro nyocha maka otu ma ọ bụ karịa ọrịa mgbaka. Nsogbu anụ ahụ bụ ihe a na-ahụkarị, ụfọdụ ndị ọrịa na-enwekọkwa ma na-emekọrịta ihe gbasara ahụike. Ihe isi ike ndị mmadụ bụ ihe a na -ahụkarị, na usoro adịghị ala ala nke ọrịa ahụ nwere ike inwe mmetụta na -adịghị mma nke ukwuu na mmepe na ọrụ mmadụ. Ihe a niile na -egosi na n'ime ndị ọrịa nwere nsogbu iri nri, mgbagwoju anya bụ iwu kama ewezuga ya.

Nkewa wuruwuru nke ọnọdụ ụlọ ọgwụ dị mgbagwoju anya n'ime iberibe nyocha nke mgbaka nwere ike inwe mmetụta adịghị mma nke igbochi ụzọ zuru oke maka ọgwụgwọ yana ịkwalite iji ọgwụ ọjọọ eme ihe ma ọ bụ itinye aka na -ezighi ezi iji gwọọ otu iberibe foto ụlọ ọgwụ sara mbara ma dị mgbagwoju anya karị. Ọzọkwa, nyocha na-ezighi ezi na njikwa nke ọrịa na-efe efe nwere ike inwe mmetụta na-adịghị mma iji wezuga ọgwụgwọ ahụ site na isi ihe ndị na-ejigide psychopathology na-eri nri yana ibunye ndị ọrịa ọgwụgwọ na-adịghị mkpa na nke nwere ike imerụ ahụ.

Ụzọ dị mma maka okwu dị mgbagwoju anya

N'ime usoro ọgwụgwọ m, m na -agbaso ụzọ dị mma iji lebara nsogbu ọrịa uche metụtara nsogbu iri nri anya. Achọpụtara m ma mesịa na -ekwu maka ọrịa naanị mgbe ọ dị mkpa ma nwee mmetụta ahụike. Iji mezuo nke a, akwụkwọ ntuziaka nke nkwalite mmụta akparamagwa mmamịrị (CBT-E) maka nsogbu iri nri kewara comorbidities n'ime otu atọ:

Nsogbu iri nri dị mkpa na -agụ

Kedu ihe kpatara nsogbu iri nri ji jupụta na COVID-19